Το πεδίο των εξαρτήσεων στη χώρα μας, αλλά και διεθνώς χαρακτηρίζεται από μια παραδοξότητα: Το πρόβλημα διαρκώς διαρκώς διευρύνεται, παρόλη την ενασχόληση πλήθους επιστημών με αυτό και παρόλη τη μεγάλη επένδυση πόρων για την αντιμετώπισή του.
Η παρούσα εισήγηση επιχειρεί να προτείνει ένα διαφορετικό πλαίσιο κατανόησης της υφιστάμενης αδιέξοδης συνθήκης, με βάση τις κριτικές προσεγγίσεις του πεδίου των εξαρτήσεων.
Βασικοί άξονες του αναπτυσσόμενου προβληματισμού αποτελούν η κριτική του κυρίαρχου επιστημονικού παραδείγματος των εξαρτήσεων, το οποίο ιατρικοποιεί το φαινόμενο αποπλαισιώνοντάς το, από την ευρύτερη κοινωνική, πολιτισμική και ιστορική συνθήκη.
Με βάση την επικρατούσα λογική της ιατρικοποίησης ευνοείται η αδιέξοδη λογική της ανάθεσης της επίλυσης του, μονοδιάστατα στους ειδικούς και σε φαραωνικούς οργανισμούς αντιμετώπισης και πρόληψης, με μεγάλο κόστος στην ουσιαστική ανάσχεση του φαινομένου.
Όλα τα παραπάνω λαμβάνουν χώρα, παρόλο που έχουμε ιδιαίτερα ελπιδοφόρες προσεγγίσεις ερμηνείας του φαινομένου από επιστημονικά ρεύματα της Ψυχολογίας, της Κοινωνιολογίας, της Κοινωνικής Ανθρωπολογίας, της Ιστορίας, τα οποία δίνουν έμφαση στα κοινωνικά και πολιτισμικά χαρακτηριστικά του και παρόλη τη σημαντική παρακαταθήκη των πρωτοβουλιών αλληλοβοήθειας των άμεσα ενδιαφερομένων πολιτών, των εξαρτημένων και των οικογενειών τους.
Αυτές οι παραδοχές συγκροτούν το πλαίσιο της παρούσας εισήγησης, η οποία στοχεύει στη διαμόρφωση μιας πρότασης αναθεώρησης των οπτικών και των πρακτικών μας στο πεδίο των εξαρτήσεων.